Środa, 27 lutego
Przyjazd Pana Prezesa Rady Ministrów dr Kazimierza BARTLA i Pana Ministra Komunikacji inż. Alfonsa KÜHNA do Gdańska przybrał charakter niezwykle uroczysty. Na peronie ustawiona była brama triumfalna, przyozdobiona orłem polskim oraz herbem gdańskimi zielenią. Taka sama brama znajdowała się przy wyjściu z dworca na plac dworcowy. Gości oraz ich otoczenie składające się z szefa gabinetu Pana Premiera Jerzego STEMPOWSKIEGO, dyrektora departamentu w Ministerstwie Komunikacji Adama GAŁECKIEGO, naczelnika wydziału w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Antoniego ROMANA, kierownika referatu gdańskiego w MSZ ORŁOWSKIEGO oraz sekretarzy osobistych Gustawa ROŻAŁOWSKIEGO i BOCIAŃSKIEGO, powitał na dworcu w Tczewie o godz. 8.30 imieniem Ministra Henryka STRASBURGERA dr Tadeusz BIEROWSKI, pełniący podczas pobytu Pana Premiera w Gdańsku funkcje mistrza ceremonii.
O godz 9 przybył pociąg specjalny na dworzec w Gdańsku, gdzie na peronie, pięknie przybranym flagami polskimi i gdańskimi oraz kwiatami i zielenią, powitał wysiadającego Pana Premiera i Pana Ministra Minister Henryk STRASBURGER. Następnie powitali Dostojnych Gości imieniem Senatu Wolnego Miasta Gdańska senatorowie Hermann STRUNK, Franz ARCZYŃSKI i Juliusz JEWELOWSKI, przedstawiając zarazem swe otoczenie, składające się z prezydenta policji FROBOESSA, nadradcy dr FERBERA, majora policji SCHLICKRIEDA, radców dr BLUMA i HIRSCHFELDA.
Powitanie nastąpiło również ze strony Wysokiego Komisarza Ligi Narodów, prezydenta Rady Portu, przybyłych na dworzec konsulów, po czym komisarz generalny Rzeczypospolitej Polskiej minister Strasburger przedstawił Panu Premierowi szefów polskich władz i urzędów na terenie Gdańska.
Po powitaniu Goście udali się samochodami senatu w towarzystwie senatorów bądź do apartamentów Ministra Strasburgera, gdzie zamieszkali Pan Premier i Pan Minister wraz ze swymi sekretarzami, bądź też do hotelu „Deusches Haus”, gdzie zamieszkała reszta przybyłych. Na hotelu tym powiewała flaga polska, a u wejścia ustawiony jest posterunek honorowy policji, tak samo, jak i przed siedzibą Generalnego Komisarza.
W ciągu przedpołudnia Pan Premier i Pan Minister złożyli szereg wizyt, a mianowicie prezydentowi Senatu Gdańska SAHNOWI, Wysokiemu Komisarzowi Ligi Narodów panu Joost Adriaan VAN HAMELOWI i prezydentowi Rady Portu płk Hugens De LOESOWI. Wizyty te odbyły się w formie uroczystej. Panu Premierowi towarzyszyli w czasie wizyt Minister Strasburger i radca legacyjny dr LALICKI.
Następnie Pan Premier i Pan Minister przyjęli w mieszkaniu Pana Ministra Strasburgera wizyty prezydenta Senatu Gdańska SAHNA, który przybył w towarzystwie nadradcy FERBERA, Wysokiego Komisarza Ligi Narodów VAN HAMELA, który przybył w towarzystwie swego sekretarza Gastmana, wreszcie prezydenta portu płk de Loesa.
Pan Premier przyjął ponadto pana Haralda KOCHA, generalnego konsula duńskiego, dziekana tutejszego ciała konsularnego, a zarazem przewodniczącego Trybunału Mieszanego dla Spraw Tranzytowych.
W ciągu przedpołudnia Panu Premierowi złożyli wizyty konsulowie: niemiecki von THERMAN, konsul ZSRR dr Ignacy KALINA, angielski CABLE oraz konsul Stanów Zjednoczonych KEMP. Z kolei Pan Premier przyjął delegację Związku Niższych Urzędników Poczt i Telegrafów.
O godz. 14 odbyło się śniadanie, wydane przez ministra Strasburgera. Po śniadaniu Pan Premier zwiedził nowo wybudowaną ochronkę Macierzy Szkolnej w Oruni, gdzie powitany został przez prezesa Macierzy Szkolnej pana Tarnowskiego, prezesa PKP w Gdańsku, który przedstawił Zarząd Macierzy. Następnie jedna z wychowanek ochronki wręczyła Panu Premierowi wiązankę kwiatów, po czym chór „Cecylii” odśpiewał okolicznościową kantatę. Po wspólnej fotografii Pan Premier odjechał wraz z Panem Ministrem Kuhnem, ministrem Strasburgerem i otoczeniem, żegnany okrzykiem „Niech żyje !” do Domu Polskiego, gdzie w pięknie udekorowanej sali powitał Gości zarząd gminy polskiej, centralnej instytucji społecznej i politycznej Polaków – Gdańszczan, z prezesem ks. Leonem MISZEWSKIM na czele. W sali zgromadzili się przedstawiciele wszystkich towarzystw polskich z całego Gdańska. Po wspólnej fotografii Pan Premier, żegnany gromkimi okrzykami „Niech żyje !” odjechał do Polskiego Domu Akademickiego, interesując się żywo pracami naukowymi tutejszego środowiska naukowego.
Po zwiedzeniu polskiego kościoła św. Stanisława, ochronki Macierzy Polskiej we Wrzeszczu, Pan Premier odjechał do apartamentów ministra Strasburgera.
O godz. 19.30 Senat Wolnego Miasta podejmował obiadem gości warszawskich w historycznej Czerwonej Sali ratusza, przystrojonej zabytkami sztuki gdańskiej.
W czasie obiadu przemówienie wygłosił prezydent Senatu pan SAHM:
Ekscelencjo, Szanowni Panowie ! W imieniu Senatu Gdańska mam zaszczyt powitać Pana Premiera i Pana Ministra, jako chętnie widzianych gości rządu gdańskiego.
Od chwili powstania, na mocy Traktatu Wersalskiego ścisłego gospodarczego związku między Polską a Gdańskiem zdarza się po raz pierwszy, że mamy przyjemność powitania tak wysokich przedstawicieli Rzeczypospolitej Polskiej w murach Gdańska, największego miasta naszego obszaru państwowego. W Pańskiej osobie witamy Rząd Rzeczypospolitej i cały Naród Polski.
Odwiedziny Panów budzą we mnie wspomnienie tej doniosłej chwili, gdy miałem zaszczyt być obecny, j KÜHN ako gość Rządu Polskiego przy uroczystym podpisaniu wielkiej umowy gospodarczej w Warszawie.
Podpisawszy wówczas umowę gospodarczą, zdawaliśmy sobie jasno sprawę, że przez to ustalone zostały tylko zasadnicze linie gospodarczej współpracy, tylko ramy, które wymagają jeszcze wypełnienia. W tym celu musiano już i będzie się jeszcze musiało zawrzeć szereg umów uzupełniających. Gospodarka obu obszarów musi się wzajemnie dostosować, a także poznać. I tu i tam muszą być pokonane trudności polityczne i gospodarcze.
Jestem zadowolony, że mogę stwierdzić, iż obecnie zbliżenie to poczyniło znaczny postęp. W ten sposób udało się rozwiązać w drodze przyjaznego porozumienia szereg spraw doniosłych dla stosunków wzajemnych. Przypominam tu zawartą w roku ubiegłym umowę o taryfach kolejowych. Inne sprawy nie zostały jednak jeszcze uregulowane.
Rząd gdański spodziewa się, że w tych sprawach znajdzie się rozwiązania w drodze przyjaznej, a nadzieję tę umacnia obecna wizyta.
Wolne Miasto Gdańsk zdaje sobie sprawę, jak ważna rola przypada mu w polskim życiu gospodarczym i jest gotowe zadanie to spełnić. Uwzględnić należy, że swobodny rozwój i wyzyskanie gdańskich sił gospodarczych tylko wtedy jest możliwe, gdy uwzględni się ich charakter i specjalne interesy. Oczekujemy Panie Premierze, po Pańskiej znanej energii i zdecydowaniu, że gotów jest Pan działać w tym sensie i przyczynić się, by duch porozumienia w całej pełni się uwydatnił.
Mowa ta przetłumaczona została na język polski. Pan Premier Bartel odpowiedział:
Bardzo wszechstronne zdolności twórcze, właściwość charakterów i pracowitość dawnych gdańszczan uczyniły z niego jedno z najbardziej interesujących centrów życia Europy. Zawsze ze wzruszeniem wstępowałem w mury tego grodu, który budzi mój podziw i zaspokaja upodobania estetyczne.
Jeżeli myśl mą zwrócę do czasów obecnych, to widok portu gdańskiego, rozbudowa waszego miasta, stan waszych instytucji handlowych i bankowych, przekonują mnie, że rozwój ekonomiczny Wolnego Miasta wszedł na właściwą drogę. Słowa Pana Prezydenta o trudnościach, z jakimi walczy jeszcze Gdańsk, wskazują, że postęp dotychczasowy Panów nie zadowala, że chcecie to poprawić w zakresie współpracy ekonomicznej z Polską.
Zaufanie do moich intencji nie będzie zawiedzione. Rząd mój gotów jest popierać i bronić słusznych interesów Gdańska, gdyż jest przekonany, iż wzmocnienie ekonomiczne Gdańska jest nieodzowne dla rozwoju gospodarczego Polski, tak jak siła gospodarcza Polski jest nieodzowna dla rozkwitu Gdańska. Ten związek interesów wynika tak z układów, jak i z położenia geograficznego.
Zapewniam, że w programie polityki Rządu Polskiego w stosunku do Gdańska znajduje to duże zrozumienie. Na pierwszym miejscu, obok dążenia do ścisłej współpracy gospodarczej, znajdziecie Panowie poszanowanie kulturalnych interesów Wolnego Miasta i zrozumienie zachowania jego odrębnego charakteru narodowościowego. Wiemy, że polityka porozumienia z Polską znajduje się w programie obecnego Senatu, i zapewniam, iż leży ona także w intencjach Rządu Polskiego.
Wierzę, że postępując po obranej drodze porozumienia i współpracy, osiągać będziemy coraz bardziej korzystne dla obu stron wyniki. Zwracam się do Panów z apelem, aby przez twórczą pracę gospodarczą złączyli swoje usiłowania z naszymi ku utrwaleniu pokoju i dobrobytu nad Bałtykiem.
Pierwszy ustęp mowy Pana Premiera został przetłumaczony na język niemiecki, poczem Pan Premier kontynuował swą mowę po niemiecku.
Po obiedzie udali się zebrani w zwartym pochodzie do sali Arthushof. W sali tej zebrało się 150 przedstawicieli gdańskich sfer politycznych i gospodarczych, biskup Edward O`ROURKE, generalny superintendent Kalweit, rabin miejscowy, prezydium Sejmu, Senat in corpore, przedstawiciele stronnictw politycznych z wyjątkiem komunistów, landraci trzech powiatów gdańskich, nadburmistrz miasta Sopot, przedstawiciele Izby Handlowej, Izby Rzemieślniczej i prasy.
Orkiestra policji Schupo odegrała polski hymn, a następnie hymn gdański.
Raut wśród bardzo miłego nastroju przeciągnął się do późnej nocy.
| Proponuję posty o podobnej tematyce: |
| RZĄD PREMIERA BARTLA |
| GDAŃSK, Wolne Miasto |
| MORSKA GOSPODARKA |
| Ponadto polecam korzystanie ze stale uzupełnianych indeksów: |
| ALFABETYCZNY INDEKS OSOBOWY |
| ALFABETYCZNY INDEKS MIEJSCOWOŚCI |
| MIEJSCOWOŚCI – UKŁAD WOJEWÓDZKI |
| INDEKS PAŃSTW |
| KALENDARIUM |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz