Elektrownia komunalna miasta Poznania uruchomiona

Sobota, 23 listopada 

Elektrociepłownia GARBARY

     W sobotę 23 listopada rano przybył do Poznania, celem wzięcia udziału w otwarciu nowej elektrowni miejskiej, Pan Minister Robót Publicznych inż. Jędrzej MORACZEWSKI. Na dworcu powitali go pan wojewoda Roger RACZYŃSKI z dyrektorem Robót Publicznych inż. RZEPECKIM i prezydent miasta Cyryl RATAJSKI.

      Po śniadaniu w hotelu „Polonia”, gdzie Pan Minister zamieszkał, nastąpił objazd najważniejszych budowli państwowych i samorządowych na terenie miasta oraz zwiedzanie miejskiego zakładu spalania śmieci. O godz. 12 odbyło się uroczyste otwarcie nowej elektrowni, wzniesionej w ciągu dwóch lat kosztem 13 milionów zł, przy zastosowaniu najnowszych urządzeń technicznych. Przed gmachem elektrowni oczekiwali Pana Ministra przedstawiciele władz i urzędów państwowych, dowódca Okręgu Korpusu gen. Kazimierz DZIERŻANOWSKI, naczelnicy państwowych instytucji finansowych, rady miejskie i magistratu, samorządu, województwa, firm przemysłowych, pracujących przy budowie oraz delegaci Banku Szwajcarskiego, który udzielił kredytu miastu na tę budowę.

      Pan Minister przybył o godz. 12, po czym odbyło się poświęcenie, dokonane przez proboszcza ze Śródki ks. Kucharskiego. Następnie przemawiali prezydent RATAJSKI i prezes komitetu budowy elektrowni inż. Antoni DZIURZYŃSKI, po czym Pan Minister wydał polecenie puszczenia maszyn w ruch. Na zakończenie uroczystości odbyło się w zabudowaniach śniadanie, w czasie którego prezydent Ratajski wzniósł toast na cześć Najjaśniejszej Rzeczypospolitej i Jej Prezydenta, po czym zabrał głos Pan Minister:

      „Serce każdego inżyniera na widok wykończonego dzieła musi się radować. Moje serce, jako inżyniera i członka Rządu, raduje się podwójnie z tego powodu, że do budowy tej nie był wciągnięty Skarb Państwa, ani żaden fundusz państwowy. Budowę tę miasto wykonało własnymi środkami. Jako obywatel Państwa, specjalnie raduję się, widząc rozbudowę elektrowni.

      Wszytko jedno, czy dziś, czy za rok, czy za pięć lat, stanie przed nami problem bardzo poważny: zawarcie traktatu handlowego z Niemcami. Kiedy to przyjdzie – że to przyjść musi, nie ma co do tego wątpliwości dla nikogo, kto zajmuje się sprawami państwowymi – skoro ta sprawa przyjdzie, a nie maa być nieszczęściem dla Polski, musimy być do tego przygotowani w tym rozumieniu, aby nasz przemysł mógł wytrzymać konkurencję z przemysłem niemieckim. Dziś dzieje się to jedynie na podstawie znacznie niższych płac roboczych w Polsce. Stan ten utrzymać się nie da. Życie gospodarcze, konieczność rozszerzenia rynku wewnętrznego i powiększenie zbytu z wolą czy bez woli muszą doprowadzić do wyrównania płac roboczych w całym świecie. A więc tendencja podwyższania płac w Polsce musi znaleźć swój wyraz. Na ten więc czynnik w konkurencji z Niemcami liczyć nie należy. Można liczyć na potanienie produkcji, na potanienie siły popędowej w fabrykach i całym przemyśle. Jeśli dorównamy Niemcom pod tym względem, jeśli koszt produkcji popędowej nie będzie wyższy niż w Niemczech, przy wysokich zaletach naszych robotników i pracowników umysłowych, przeważających znacznie pod tym względem kwalifikacje pracowników umysłowych i robotników w Niemczech, nie potrzebujemy się obawiać konkurencji niemieckiej.

Wielką zasługą Poznania jest wybudowanie tego dzieła. Postawienie tej elektrowni to przyspieszenie zdolności konkurencyjnej przemysłu polskiego i potanienie kosztów produkcji. Wznoszę więc toast za pomyślność miasta Poznania w ręce prezydenta Ratajskiego.

Skoro jestem przy głosie, to poruszę tu jeszcze inną sprawę, która zaprząta opinię publiczną. Poruszę sprawę wydatkowania przez Rząd obecny więcej pieniędzy niż budżet, uchwalony przez Sejm, pozwalał. Jak piszą gazety, powołując się na sprawozdanie NIK, Rząd ten wydał 600 milionów zł więcej, niż było uchwalone. Państwo się nie dziwcie, że jako członek tego Rządu przyznam się, że w ciągu trzech lat wydaliśmy nie 600 milionów, ale miliard zł więcej, niż budżet pozwalał. W tym samym czasie wydatkowało Państwo 9 miliardów. Powiększenie wydatków ponad budżet wynosiło zatem około 11%. dlaczego wydaliśmy te pieniądze ? Bo gdybyśmy ich nie wydali, to powinni byśmy być postawieni pod mur i rozstrzelani. Proszę sobie wyobrazić, że Rząd, mając ogromną nadwyżkę dochodów, schował z nich 900 milionów do kasy, że z ogółu pieniędzy, będących u nas w obiegu, to jest w kwocie miliard pięćset milionów, 900 milionów byłoby schowane w kasach skarbowych i unieruchomione – to znaczyłoby, że całe życie gospodarcze Państwa stanęłoby w jednej chwili, ilość bezrobotnych wzrosłaby do pół miliona. Tego nie wolno było zrobić w Państwie mającym tak małe zasoby pieniężne w obrocie. Mogła być tylko kwestia, czy wydatki te były pożyteczne, czy nie, ale że musiały być wydane, to nie ulega wątpliwości. Jako członek Rządu, a więc jako strona w tym wypadku, nie myślę w tej chwili oceniać wydatków ani ich kontrolować; oczywiście twierdzę, że wszystkie wydatki były celowe.

Chciałem tylko wyjaśnić – ponieważ ta sprawa nie jest należycie przedstawiana – że wydatki, robione w tym czasie, były spowodowane tym, że dochody Państwa były znacznie wyższe, niż przewidywano. Zastanawialiśmy się, rzecz oczywista, zarówno nad użyciem nadmiernych dochodów, jak i nad tym, jaką sumę należałoby jako rezerwę schować w kasach skarbowych. Przed wojną w państwie niemieckim rezerwy kasowe wynosiły czteromiesięczne wydatki Państwa, we Francji i Austrii trzymiesięczne, myśmy stanęli na stanowisku, że możemy na początek zachować zaledwie jednomiesięczne zapotrzebowanie Państwa, jako rezerwy kasowe. Resztę dochodów należało przeznaczyć na ożywienie życia gospodarczego, należałoby je wydatkować.

Wieczorem wyjechał Pan Minister do Wrocławia.

Hotel „Polonia” został oddany do użytku w maju 1929 na potrzeby ruchu turystycznego związanego z Powszechną Wystawą Krajową. Po zakończeniu Wystawy Hotel przemieniono w obiekt mieszkalny.

Proponuję posty o podobnej tematyce: POZNAŃ I WIELKOPOLSKA INWESTYCJE PEWUKA Ponadto polecam korzystanie ze stale uzupełnianych indeksów: ALFABETYCZNY INDEKS OSOBOWY ALFABETYCZNY INDEKS MIEJSCOWOŚCI MIEJSCOWOŚCI – UKŁAD WOJEWÓDZKI INDEKS PAŃSTW KALENDARIUM