Sejmu Śląskiego dalsze perypetie

poniedziałek, 4 marca 1929
Felicjan Sławoj-Składkowski (jeszcze prosty Minister)
 


     Na 56 posiedzeniu Sejmu 4 marca 1929 r. Pan Minister Spraw Wewnętrznych Felicjan Sławoj-Składkowski wygłosił następujące przemówienie:
„Wysoka Izbo !
Zarządzenie Pana Prezydenta Rzeczypospolitej z 12 lutego o rozwiązaniu Sejmu Śląskiego dało asumpt wrogiej nam propagandzie poza granicami kraju do rozsiewania pogłosek, jakoby Rząd, nie rozpisując jednocześnie terminu nowych wyborów, zmierzał do uszczuplenia praw zagwarantowanych dla Śląska ustawą konstytucyjną.
Aby zgłoszony tu wniosek nie mógł przyczynić się do ugruntowania tych na niczym nie opartych i niezgodnych z prawdą wiadomości, mam zaszczyt oświadczyć, co następuje:
  1. Zarządzenie Pana Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 12 lutego wydane zostało na podstawie ustępu 1 art. 22 ustawy konstytucyjnej z dnia 15 lipca 1920 r., zawierającej statut organiczny województwa śląskiego,
    W zarządzeniu podane zostało, że Sejm Śląski rozwiązuje się z powodu upływu czasu, na który został wybrany,
  2. Rozpisanie nowych wyborów dotychczas dokonanym być nie mogło, bowiem przewidziana w art. 14 cytowanej ustawy konstytucyjnej ustawa o ordynacji wyborczej, podlegająca zatwierdzeniu przez Pana Prezydenta Rzeczypospolitej, dotychczas zatwierdzoną nie została. Panu Prezydentowi na podstawie art. 15 ustawy konstytucyjnej z dnia 15 lipca 1920 r. przysługuje prawo decyzji zatwierdzającej lub odmawiającej zatwierdzenia tej ustawy w ciągu 45 dni od dnia jej wręczenia,
  3. Projekt ordynacji wyborczej, uchwalony przez Sejm Śląski, przyznaje prawo wyborcze tylko tym obywatelom Rzeczypospolitej, którzy zamieszkiwali w województwie śląskim w dniu objęcia kraju przez władze polskie. To postanowienie, pozbawiające prawa wyborczego wielu obywateli stale w województwie śląskim zamieszkałych – zdaniem Rządu – winno być zmienione,
  4. Termin wyborów do Sejmu śląskiego zostanie ogłoszony natychmiast po dokonaniu tej zmiany”.
      Przemówienie było odpowiedzią na zgłoszony przez klub poselski PPS wniosek o nagłość w sprawie zwołania Sejmu Śląskiego i zmiany ordynacji wyborczej do tego Sejmu. Wniosek o nagłość uzasadnił poseł Tadeusz Reger.

      Najpierw rozwiązuje się Sejm Śląski powołując się na naciąganą interpretację ustawy konstytucyjnej (12 lutego 1929 r.). Przedłożony projekt ordynacji wyborczej Pan Prezydent podobno podpisuje 22 marca 1929 r., mieszcząc się w terminie 45 dni od dnia otrzymania projektu (tylko kto projekt ten zmienił,gdy Sejmu Śląskiego już nie było).
Ustawę z dnia 22 marca 1929 r. w sprawie ordynacji wyborczej do Sejmu Śląskiego publikuje się dopiero 26 lutego, ale roku 1930 (Dz. U. R. P. z 1930 r. Nr 12, poz. 87). Według tej ordynacji „Wyborcą do Sejmu Śląskiego jest każdy obywatel Rzeczypospolitej Polskiej bez względu na płeć, który w dniu ogłoszenia w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej o wyborach do Sejmu Śląskiego ma ukończonych 21 lat, mieszka przynajmniej od przedednia zarządzenia wyborów na obszarze województwa śląskiego i w myśl postanowień niniejszego dekretu prawa tego nie jest pozbawiony.
      Wybory do Sejmu Śląskiego odbyły się 11 maja 1930 r. Pomimo zmian w ordynacji wyborczej w wyborach sukces odniosły stronnictwa niemieckie oraz Chrześcijańska Demokracja. W związku z tym 25 września 1930 roku Prezydent Rzeczypospolitej Ignacy Mościcki zabrał zabawki i rozwiązał Sejm Śląski II kadencji. Następne wybory w listopadzie 1930 r. zakończyły się remisem, ale po procesach brzeskich Sejmy warszawski i katowicki przestały się praktycznie liczyć w rozgrywce. W związku z tym o wyborach w 1935 r. nie będę wspominał.


Etykiety: , , ,

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Subskrybuj: Komentarze do posta (Atom)