Na podstawie uchwały Rady Ministrów z dnia 15 stycznia 1929 r. Minister Robót Publicznych Jędrzej MORACZEWSKI przekazał 4 lutego 1929 r. Sejmowi projekt ustawy o podatku drogowym od pojazdów mechanicznych.
PROJEKT
USTAWY o podatku drogowym od pojazdów mechanicznych.
Art. 1. Ustanawia się podatek drogowy od pojazdów mechanicznych w wysokości w stosunku rocznym:
1. Od samochodu osobowego, służącego do własnego użytku:
a) po 40 zł od każdych 100 kg wagi własnej samochodu, którego waga nie przewyższa 1500 kg;
b) po 55 zł od każdych 100 kg wagi własnej samochodu, którego waga przewyższa 1500 kg.
2. Od samochodu osobowego, użytkowanego przez przedsiębiorstwa przewozowe w celach zarobkowych (dorożka, autobus i t. p.), po 55 zł od każdych 100 kg wagi własnej samochodu.
3. Od samochodu ciężarowego lub traktora, służącego do własnego użytku:
a) po 25 zł od każdych 100 kg wagi własnej samochodu, którego waga nie przewyższa 1500 kg;
b) po 35 zł od każdych 100 kg wagi własnej samochodu, którego waga przewyższa 1500 kg.
4. Od samochodu ciężarowego lub traktora, użytkowanego w celach zarobkowych:
a) po 35 zł od każdych 100 kg wagi własnej samochodu, którego waga nie przewyższa 1500 kg;
b) po 45 zł od każdych 100 kg wagi własnej samochodu, którego waga przewyższa 1500 kg.
5. Od przyczepek do pojazdów mechanicznych, tak dla przewozu osób, jak i ciężarów, po 25 zł od każdych 100 kg wagi własnej przyczepki.
6. Od motocykla po 40 zł.
7. Od motocykla z przyczepką oraz trzykołowych pojazdów mechanicznych (cyklonetek) po 60 zł.
Powyżej ustanowione stawki odnoszą się do pojazdów mechanicznych i przyczepek na kołach o obręczach gumowych pneumatycznych. Dla pojazdów mechanicznych i przyczepek na kołach o obręczach gumowych pełnych ustanawia się stawki podatku o 25% wyższe, zaś na kołach o obręczach żelaznych o 100% wyższe.
Przy obliczaniu wagi pojazdów mechanicznych nie uwzględnia się ilości mniejszych niż 50 kg, a ilości większe niż 50 kg, liczy się za 100 kg.
Art. 2. Od pojazdów mechanicznych, ustalonych przez Ministerstwo Spraw Wojskowych w porozumieniu z Ministrem Robót Publicznych oraz z Ministrem Przemysłu i Handlu, uiszcza się podatek w wysokości od 50% do 10% stawek, wskazanych w art. 1.
W powyższych granicach ustali stawki podatku dla poszczególnych typów pojazdów mechanicznych rozporządzenie Ministra Robót Publicznych w porozumieniu z Ministrami: Spraw Wojskowych, Przemysłu i Handlu oraz Skarbu.
Art. 3. Pojazdy mechaniczne wprowadzone do Polski na czasowy pobyt mogą być opodatkowane w wysokości i według zasad, ustalonych przez Ministra Robót Publicznych w porozumieniu z Ministrami: Spraw Wewnętrznych, Skarbu i Spraw Zagranicznych.
Art. 4. Od podatku wolne są pojazdy mechaniczne:
1) przeznaczone dla urzędowego użytku osób, którym według prawa międzynarodowego przysługuje prawo eksterytorialności, przez konsulów zawodowych państw obcych, z zastrzeżeniem wzajemności;
2) władz i urzędów państwowych (cywilnych i wojskowych) i samorządowych;
3) przedsiębiorstw państwowych „Polskie Koleje Państwowe” oraz „Polska Poczta, Telegraf i Telefon”, z wyjątkiem pojazdów mechanicznych, używanych do zarobkowego przewożenia osób i bagaży;
4) pojazdy mechaniczne instytucji i zakładów użyteczności publicznej, w szczególności szpitali, zakładów dezynfekcyjnych, straży ogniowych, pogotowi ratunkowych, zakładów wodociągowych i kanalizacyjnych oraz oczyszczania miasta, jako też instytucji dobroczynnych, o ile są niezbędne dla działalności tych instytucji, względnie zakładów;
5) używane do objazdów służbowych własne pojazdy mechaniczne drogowego personelu technicznego, państwowego i samorządowego;
6) traktory, używane dla celów rolniczych, oraz wszelkie pojazdy mechaniczne, używane do przewozu produktów rolnych i towarów, wyłącznie w obrębie posiadłości właściciela.
Art. 5. Obowiązek płacenia podatku powstaje z początkiem kwartału następującego po dopuszczeniu według obowiązujących przepisów pojazdu mechanicznego do ruchu, ustaje zaś z początkiem kwartału następującego po wycofaniu pojazdu z ruchu.
Przepis co do obowiązku płacenia podatku stosuje się analogicznie w wypadkach zmiany wymiaru podatku.
Podatek opłaca właściciel w ratach kwartalnych z góry.
Art. 6. Podatek wymierza się i pobiera według miejsca stałego postoju pojazdu mechanicznego.
Jeżeli co do tego miejsca zachodzi wątpliwość, za miejsce takie uważa się miejsce stałego pobytu właściciela pojazdu mechanicznego.
Art. 7. W razie zaszłej w ciągu roku zmiany co do cechy właściciela, względnie miejsca stałego postoju pojazdu mechanicznego, od którego podatek już wymierzono i w całości lub w części pobrano, nie pobiera się tej części podatku, którą uiścił już poprzedni właściciel, względnie którą opłacono już na dawnym miejscu postoju.
Art. 8. Wymiar i pobór podatku drogowego od pojazdów mechanicznych uskuteczniają w gminach miejskich zarządy tych gmin, w gminach zaś wiejskich wymiar podatku uskuteczniają wydziały powiatowe, pobór zaś zarządy gmin wiejskich, właściwe w myśl postanowień art. 6.
Do wymiaru, poboru i przymusowego ściągania podatku drogowego stosują się przepisy dotyczące wymiaru, poboru ściągania samoistnych danin komunalnych.
Art. 9. Od wymiaru podatku, uskutecznionego przez zarządy gmin miejskich, względnie wydziały powiatowe, przysługuje płatnikowi prawo odwołania się do wojewody, a od wymiaru uskutecznionego przez Magistrat m. st. Warszawy, do Ministra Robót Publicznych, za pośrednictwem władzy wymiarowej w terminie 14-dniowym od doręczenia nakazu płatniczego. Decyzje wojewody, względnie Ministra Robót Publicznych, są ostateczne.
Art. 10. Władze wymiarowe i poborowe powinny prowadzić księgi i wykazy podatku.
Zarządy gminne obowiązane są wpłacać wpływy z podatku wraz z odsetkami i karami za zwłokę do właściwych kas skarbowych. Opłaty i koszty egzekucyjne przypadają gminie, która dokonała egzekucji.
Art. 11. Wpływy z podatku od pojazdów mechanicznych używane będą wyłącznie na inwestycje drogowe, mające na celu ulepszenie powierzchni istniejącej sieci dróg lub budowę nowych dróg i stałych mostów i nie mogą być używane na pokrycie kosztów zwykłego utrzymania dróg.
Wpływy powyższe dzieli się między Skarb Państwa i wojewódzkie związki komunalne w ten sposób, że do dyspozycji Ministra Robót Publicznych na inwestycje na drogach państwowych przeznaczone będzie 70% wpływu, zaś pozostałe 30% przeznaczone będzie do dyspozycji miejscowych związków samorządowych wojewódzkich na inwestycje na drogach samorządowych.
(…)
Art. 13. Znosi się:
1) pobieranie od pojazdów mechanicznych opłat mytniczych, przewidzianych w art. 24 ustawy z dnia 10 grudnia 1920 r. o budowie i utrzymaniu dróg publicznych (Dz. U. R. P.. z 1921 r. Nr 6, poz. 32) z tym wyjątkiem, że zezwolone na zasadzie tego artykułu wyjątkowe opłaty będą mogły być pobierane przez związki samorządowe tylko do końca okresu, na jaki zezwolenie zostało wydane, oraz że odtąd opłaty mytnicze od pojazdów mechanicznych będą mogły być pobierane tylko na takich większych mostach, które zostały zbudowane z funduszów uzyskanych z pożyczek amortyzowanych z dochodów z opłat mytniczych, pobieranych na tych mostach, a to do czasu zamortyzowania tych pożyczek;
2) pobieranie od pojazdów mechanicznych opłat kopytkowych na rzecz gmin miejskich, dozwolone art. 24 powołanej ustawy o budowie i utrzymaniu dróg publicznych;
3) pobieranie opłat za rejestrację pojazdów mechanicznych;
4) prawo opodatkowania pojazdów mechanicznych podatkiem komunalnym od przedmiotów zbytku, dozwolone art. 21 ust. 3 ustawy z dnia 11 sierpnia 1923 r. o tymczasowym uregulowaniu finansów komunalnych (Dz. U. R. P. Nr 94, poz. 747);
5) prawo pociągania właścicieli pojazdów mechanicznych do opłat specjalnych z tytułu art. 23 ustawy z dnia 10 grudnia 1920 r. o budowie i utrzymaniu dróg publicznych (Dz. U. R. P. z 1921 r. Nr 6, poz. 32).
UZASADNIENIE
Konieczność przystąpienia do wykonywania wielu inwestycji drogowych jest paląca.
Aby gospodarka drogowa ruszona była z martwego punktu, w jakim się obecnie znajduje, potrzeba wyzyskać wszelkie źródła finansowe, dotychczas nie wykorzystane.
Jednym z tych źródeł są opłaty drogowe od pojazdów mechanicznych.
Specjalne opłaty drogowe istnieją w wielu państwach i zwykle są przeznaczone w całości na inwestycje drogowe.
Opłaty te nie mogą być nadmierne i powinny być tak unormowane, aby pobieranie ich nie zahamowało rozwoju tego rodzaju komunikacji.
Stosunkowo mało winni płacić właściciele nie luksusowych samochodów (np. typu Forda), znacznie więcej Właściciele samochodów luksusowych; mało płacić się powinno od małych samochodów ciężarowych, więcej – od większych, jako więcej psujących drogi.
Inna forma opłat winna być przyjęta dla samochodów używanych przez właścicieli dla własnego użytku, inna dla samochodów utrzymywanych w celach zarobkowych.
Ze względów powyższych proste i łatwe do wykonania będzie ustanowienie pewnych opłat od każdych 100 kg wagi własnej pojazdów.
Przy tym samochody osobowe podzielone są na dwie grupy:
1) samochody lekkie (typu Forda lub podobne), wagi własnej do 1500 kg, dla których, jako dla maszyn tanich, nie luksusowych, projektowana jest niższa norma opłat od wagi własnej;
2) samochody cięższe lub luksusowe. Waga takich pojazdów jest wyższa od 1500 kg. Projektowana opłata jest po 55 zł od 100 kg wagi własnej.
Przy zastosowaniu tych norm wysokość opłat drogowych wynosiła by rocznie:
Od samochodu Forda otwartego | 8 x 40 zł = 320 zł |
Od samochodu Dodge otwartego | 12 x 40 zł = 480 zł |
Od samochodu Buicka otwartego 5 osobowego | 14 x 40 zł = 560 zł |
Od samochodu Buicka otwartego 7 osobowego | 15 x 40 zł = 600 zł |
Od samochodu Austro Daimlera 6 osobowego | 16 x 55 zł = 880 zł |
Od samochodu Fiata 6 osobowego | 14 x 40 zł = 560 zł |
Od karety Austro Daimlera 6 osobowej | 17 x 55 zł = 935 zł |
Od Rolls Royce wagi 2200 kg | 22 x 55 zł = 1.375 zł |
Gdy samochody osobowe są używane dla celów zarobkowych normy powyższe powiększa się ze względu na większe zużywanie dróg. W analogiczny sposób zaprojektowane są opłaty od samochodów ciężarowych i traktorów, które w zależności od siły nośnej podzielono na dwie grupy z odmiennymi normami opłat.
Od autobusów kilkunastomiejscowych pobierane według projektu byłyby opłaty np. przy wadze 2500 kg 25 x 55 = 1375 zł rocznie.
Od motocykli projektowane są opłaty ryczałtowe od sztuki. Wreszcie przewidziana jest opłata od przyczepek bez różnicy, czy służą one do przewozu osób czy towarów w wysokości 25 zł od każdych 100 kg wagi własnej przyczepek.
Zaprojektowane opłaty, o ile się weźmie pod uwagę koszty utrzymywania poszczególnych pojazdów, są tak zaprojektowane, aby nie hamowały rozwoju komunikacji samochodowej i nie są wyższe niż obowiązujące w innych państwach.
Ustawa przewiduje ulgi dla właścicieli typów ustalonych przez Ministra Spraw Wojskowych. Postanowienie to ma na celu poparcie rozpowszechniania się typów samochodów specjalnie nadających się do użytku w warunkach drogowych Państwa Polskiego.
Opłaty drogowe obciążać mają również cudzoziemców, przyjeżdżających do Polski na pobyt czasowy, o ile ze względów międzynarodowych i turystycznych nie należałoby od opłat tych zwolnić pewnych kategorii cudzoziemców. Ze względu, że opłaty w Polsce mogą być niższe niż w niektórych państwach ościennych, ustawa nie przewiduje norm opłat, a upoważnia do ustalania tych opłat Ministra Robót Publicznych.
Z opłat drogowych pobieranych w wysokościach zaprojektowanych można by osiągnąć wpływ w wysokości wskazanej w poniższym zestawieniu:
Ilość samochodów według stanu na 1 stycznia 1928 r.
Stawka przeciętna opłat za 1 sztukę pojazdu.
Samochody osobowe | 12.800 szt po 500 zł | 6.400.000 zł |
Dorożki samochodowego | 4.000 szt. po 500 zł | 2.000.000 zł |
Autobusy | 1.550 szt. po 1.375 zł | 2.131.250 zł |
Samochody ciężarowe | 3.500 szt. po 750 zł | 2.625.000 zł |
Motocykle | 3.750 szt. po 50 zł | 187.500 zł |
Razem: 13.343.750 zł
Mając na uwadze, że część samochodów odpowiadających wymaganiom art. 2 będzie opłacana podatkiem według zmniejszonych norm, a pewna ilość samochodów będzie od podatku zwolniona, spodziewany wpływ z zamierzonego podatku wyniesie znacznie mniej.
Wprowadzając opłaty drogowe przeznaczone na cele inwestycyjne, należy znieść wielokrotne i nieracjonalne obciążenia pojazdów mechanicznych różnym drobnymi opłatami, które nie dają znacznego efektu w ogólnym budżecie państwowym, jak i w budżetach samorządowych, a których pobieranie (jak np. myta lub kopytkowego) drogo kosztuje.
Ustawa przewiduje, że odtąd myta od pojazdów mechanicznych pobierane byłyby ewentualnie tylko na mostach budowanych t. zw. Systemem „Toll-bridge”, to jest przez specjalne towarzystwa, które budują stałe mosty na swój koszt, a kapitał amortyzują wraz z oprocentowaniem przez pobieranie myta na zbudowanych przez siebie mostach w ciągu określonego okresu czasu.
Dalej ustawa znosi pobieranie od pojazdów mechanicznych t. zw. Kopytkowego przy wjeździe do wielu miast, co jest szczególnie krepujące dla ruchu samochodowego i jest zjawiskiem anachronicznym w Europie.
Powinny być zniesione także opłaty rejestracyjne i odtąd rejestracja winna odbywać się bezpłatnie.
Wreszcie winny być zniesione opłaty od samochodów, jako od przedmiotów zbytku, przewidziane w ustawie o tymczasowym uregulowaniu finansów komunalnych. Obecnie samochód nie może być uważany za przedmiot zbytku, a za zwykły środek komunikacyjny. Zbytek, jaki przy korzystaniu z lokomocji samochodowej może mieć miejsce przez używanie kosztownych, luksusowo wykończonych samochodów, jest w ustawie uwzględniony i w tym celu normy opłat samochodów cięższych (a większe samochody są równocześnie luksusowe) są znacznie wyższe od samochodów tanich.
Ponadto wobec projektowanych opłat drogowych nie powinny samochody być pociągane do opłat z tytułu art. 23 ustawy o budowie i utrzymaniu dróg, gdyż większe zniszczenie dróg zostało uwzględnione przez progresyjne opłaty.
Przez zniesienie szeregu opłat drobnych, a często przykrych, nieracjonalnych i nierównomiernych, i ustanowienie jednej opłaty drogowej uprości się znacznie i zmniejszy praca przy pobieraniu tych różnorodnych opłat, a właściciele pojazdów już przy nabywaniu samochodów będą wiedzieć, jakie opłaty mają uiszczać, co przyczyni się do uzdrowienia kalkulacji przy nabywaniu i eksploatacji pojazdów mechanicznych.
Ustawa przewiduje podział wpływów z opłat między rząd i samorządy w stosunku 70 : 30.
Część wpływów przypadająca dla rządu przeznaczona będzie na inwestycje na drogach państwowych. Pod inwestycjami należy rozumieć budowę nowych dróg i stałych mostów oraz wybitne ulepszanie istniejących dróg (np. zamiana jezdni makadamowej na bruk kostkowy lub smołowanie dróg i t.p.).
Część wpływów oddana będzie do dyspozycji samorządów wojewódzkich na wykonanie najpotrzebniejszych inwestycji na drogach samorządowych.
Przez zatrzymanie tego w rękach samorządu województwa uniknie się rozproszenia środków na różne drobne roboty.
Czyli był projekt, by właściciel Rolls Royce rocznie płacił równowartość 7 miesięcznego kosztu utrzymania w bogatym województwie śląskim czteroosobowej rodziny.
09-02 Koszty utrzymania rodziny na Górnym Śląsku |
Ale zaoszczędziłby na "kopytkowym". Kopytkowe to opłata wnoszona na rogatkach miejskich za przejazd pojazdu lub przepędzenie bydła.
Ale w grudniu Sejm zdymisjonował Rząd Kazimierza Świtalskiego i wszystkie nie zatwierdzone projekty rządowe zostały przez wnioskodawców wycofane. Kopytkowe płaciło się nadal.
Proponuję posty o podobnej tematyce: |
SAMOCHODY I DROGI KOŁOWE |
CENY I WYNAGRODZENIA W 1929 |
CIEKAWOSTKI 1929 |
Ponadto polecam korzystanie ze stale uzupełnianych indeksów: |
ALFABETYCZNY INDEKS OSOBOWY |
ALFABETYCZNY INDEKS MIEJSCOWOŚCI |
MIEJSCOWOŚCI – UKŁAD WOJEWÓDZKI |
INDEKS PAŃSTW |
KALENDARIUM |
2 komentarze:
Kanclerska głowa ;) tak szczegółowe wyliczenia budżetowe :)
Poziom wiedzy ekonomicznej tego człowieka jest na poziomie sowieckiego komisarza. Dramat. Nie wiem czy śmiać się czy płakać...
Zabieracie ze sobą na wyprawy wodoszczelny plecak? My planujemy wypad w góry jeszcze w tym roku i postanowiłam kupić sobie taki plecak. W przyszłym roku też sie przyda podczas wakacji.
Prześlij komentarz