Prawo o ustroju sądów powszechnych wchodzi w życie

Wtorek, 1 stycznia


Z powodu wejścia w życie z dniem 1 stycznia 1929 r. nowego prawa o ustroju sądów powszechnych, Pan Minister Sprawiedliwości zamieścił w Dzienniku Urzędowym odezwę do Sędziów i Prokuratorów:

Do Panów Sędziów i Prokuratorów Rzeczypospolitej.
Jeszcze żołnierz polski zmagał się w walkach o ustalenie granic odradzającej się Ojczyzny, gdy wewnątrz rubieży jutrzejszej Rzeczypospolitej rozpoczęła się wytężona praca nad stworzeniem państwowości polskiej.
W pracy ten prawnik polski stanął na najdalej wysuniętym szańcu.
Już w 1915 r. powstało sądownictwo obywatelskie – pierwszy, poza czynnym orężnym Legionów, widomy objaw zdecydowanej woli Narodu w dążeniu ku uzyskaniu niepodległości; ale przemoc okupanta stłumiła niemal w zarodku wysiłek, poczęty z wiary w lepsze jutro.
To pierwsze niepowodzenie nie osłabiło jednak naszego zapału.
Dnia 1 września 1917 r. dźwignęliśmy ponownie sądownictwo polskie, tym razem oparte już o polską rację stanu.
Twórcą i budowniczym tego sądownictwa był pierwszy Dyrektor Departamentu Sprawiedliwości, późniejszy Minister, Stanisław BUKOWIECKI.
Sądownictwo to, wprowadzone na obszarach okupacji niemieckiej i austriackiej, nie objęło jednak wszystkich ziem, do których Naród Polski posiadał słuszne i nieprzedawnione prawa.
W chwili odzyskania niepodległości obowiązywały na poszczególnych obszarach Państwa w dziedzinie sprawiedliwości trzy różne ustawodawstwa, oparte o rozbieżne, a obce nam z ducha i formy, systemy prawne.
Potrzeba ujednostajnienia tego ustawodawstwa stała się zadaniem nieodzownym o wielkiej doniosłości dla budującego się Państwa.
Toteż już w 1919 r. rozpoczęły się zarówno w Ministerstwie Sprawiedliwości, jak i w Komisji Kodyfikacyjnej prace nad przygotowaniem nowego, jednolitego ustroju sądowego.
Pracom tym, wymagającym nie tylko gruntownej wiedzy, ale i doświadczenia, poświęciło swe siły wielu wybitnych prawników.
Dopiero jednak dzięki pełnomocnictwom ustawodawczym, uzyskanym przez Rząd, urzeczywistniający ideę państwową Pierwszego Marszałka Polski, Józefa Piłsudskiego, zdołano wysiłki 9 lat pracy ostatecznie zakończyć i doprowadzić do pomyślnego wyniku.
Prawo o ustroju sądów powszechnych zostało wydane jako Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z mocą ustawy w dniu 6 lutego 1928 r. (Dz. U. R. P. Nr 12, poz. 93).
Prawo to, kładąc podwaliny pod nowy ustrój sądów polskich, jest zarazem, w związku z nowym kodeksem postępowania karnego, pierwszą, na wielką miarę zakrojoną, pracą unifikacyjną.
Prawo to nie tylko stwarza jednolite formy wymiaru sprawiedliwości na całym obszarze Państwa Polskiego, ale zawiera również pełną rękojmię niezawisłości sędziowskiej, sięgające tak daleko, jak tylko na to dobro i interes Państwa pozwalają.
Rozporządzenie o ustroju sadów powszechnych urasta w moc prawa z dniem 1 stycznia 1929 r. W dziejach sądownictwa polskiego otwiera się nowa karta.
Mając sobie poruczone wprowadzenie tego prawa w życie, chcę spełnić w całej rozciągłości ciążący na mnie obowiązek.
Ale bez Waszego współdziałania, Panowie Sędziowie i Prokuratorzy, mój wysiłek byłby płonny. Znając Waszą ofiarną pracę dla Ojczyzny, wykonywaną z wielkim zaparciem wśród trudnych warunków i zmagań o byt codzienny, wierzę niezłomnie, że w urzeczywistnianiu tego dzieła, zmierzającego do postawienia na należytej wyżynie polskiego wymiaru sprawiedliwości, w Was, Panowie, znajdę gorliwych i oddanych sprawie współpracowników.
Od Was, Panowie, zależy, jakim się stanie to nowe prawo w jego praktycznym urzeczywistnianiu.
Ufny w wysoki poziom Waszej wiedzy i doświadczenia, wierzę, że prawo pisane przekształcicie w prawo żywe, a w suchą literę prawa wlejecie bogatą treść polskiej rzeczywistości.
Niechaj zapoczątkowanemu dziełu przyświeca piękna dewiza, zaczerpnięta z dawnych naszych tradycji trybunalskich, a tak szczytnie określająca istotę powołania sędziowskiego:

Minister Sprawiedliwości : Stanisław CAR

Brak komentarzy: